Er bestaat nauwelijks twijfel over. Facom is een van de meest gerenommeerde fabrikanten van gereedschappen. Het van oorsprong Franse bedrijf kan terugblikken op een rijke historiek die precies 100 jaar teruggaat in de tijd. Maar liever dan stil te staan bij het verleden, kijken ze bij Facom naar de toekomst. Volgens Piet Verstraete, salesmanager Belux, is innovatie daarbij cruciaal, zeker in een markt die continu verandert.
Het is allemaal begonnen in 1918, na het beëindigden van de Eerste Wereldoorlog. De jonge ingenieur Louis Mosès voorzag een groeiende industrialisatie en de daaruit voortvloeiende behoefte aan gereedschappen. Zo kwam hij op het idee om Facom (Société Franco-Américaine de Construction d’Outillage Mécanique) op te richten met als ankerplaats een bescheiden werkplaats in Parijs.
In die tijd was vooral de uitbouw van het spoorwegnet prioritair. Het eerste product van Facom was dan ook op die sector toegespitst. Dat eerste gereedschap was de verstelbare sleutel ‘101’ die algemeen inzetbaar was en de bijnaam ‘Madame 101’ kreeg. Dat gereedschap bleef 50 jaar vrijwel onveranderd in productie. Uiteindelijk werd de fameuze sleutel in de jaren ‘60 uit het ondertussen uitgebreide gamma van gereedschappen geschrapt. De markt van de gereedschappen was volledig veranderd en het accent lag eerder op de autosector waardoor nieuwe gereedschappen van belang werden zoals steek- en ringsleutels, momentsleutels en niet te vergeten de ratelsleutel die in de jaren ‘40eertig ontstond.
Piet Verstraete, huidig salesmanager Belux, is al 27 jaar actief bij Facom en heeft in die tijd de markt van gereedschappen serieus zien veranderen: “Tot voor 15 jaar haalden we ruim 50 % van onze omzet uit de autosector. Nu is dat terug gelopen tot 18 %. Daar zijn verschillende redenen voor. Het aantal garages daalt. Moderne auto’s hebben bovendien minder onderhoud nodig. Het aantal mechanische mankementen vermindert terwijl het aandeel van de elektronica toeneemt. Kortom, er is minder behoefte aan grote mechanische reparaties. Daarom is voor ons nu de industriële sector, met onder meer constructiebedrijven, belangrijker dan ooit en goed voor 56 % van onze omzet. In die sector is de ontwikkeling van de lucht- en ruimtevaart en de off-shore activiteiten niet te onderschatten. Om het plaatje volledig te maken vermeld ik nog dat 2 % gaat naar de DIY-sector en dat wij nog eens 24 % halen uit de vakhandel. Algemeen kan ik stellen dat er steeds meer behoefte is aan gespecialiseerd gereedschap, ook in de autosector.”
Facom is eerst in Frankrijk, dan in gans Europa en uiteindelijk ook in Azië, Noord-Afrika en het Midden-Oosten uitgegroeid tot een begrip. Bijna 70 % van de productie gebeurt in Europa. Niets belet dat Facom ondanks zijn Europese roots, zijn succes en goeie reputatie meegaat in de algemene trend van de internationalisering. Zo is het bedrijf eind 2006 deel geworden van het Amerikaanse Stanley Works dat op zijn beurt in 2010 is samengesmolten met Black & Decker. De groep Stanley Black & Decker vertegenwoordigt wereldwijd meer dan 40 merken. In Europa zijn naast Facom andere merken zoals Stanley, DeWalt, Black & Decker, Irwin, Lenox en Bostitch de meest bekende. Aan Piet Verstraete vragen we of Facom binnen dit uitgebreid gezelschap geen moeite heeft om zijn eigen identiteit te behouden.
“Elk merk heeft zijn eigen identiteit en daar wordt zorgvuldig over gewaakt. Ze vullen elkaar eerder aan dan dat ze elkaar bekampen. Sommige merken staan sterk in bepaalde regio’s of ze hebben eigen gespecialiseerde producten of ze spreken een bepaalde doelgroep aan. Als we even naar België kijken, dan zien we dat elk merk dat hier verkocht wordt binnen de groep zijn eigen salesverantwoordelijke heeft. Zij kennen hun producten en vooral ook de doelgroep voor wie ze bestemd zijn. Samen met die doelgroep komen specifieke verkoopkanalen. Stanley-gereedschappen ga je eerder zien in zaken die de DIY-klant aanspreken terwijl Facom zich vooral tot de vakman richt en onze producten ga je dan ook eerder vinden in de echte vakhandel of ze worden rechtstreeks aan de eindgebruiker geleverd. Facom is ook een premiummerk. We zijn zeker niet de goedkoopste maar wij zijn fier op onze kwaliteit. Dat is ook deel van de filosofie van Facom. Op 80 % van onze producten geven we een levenslange garantie. Op gereedschapswagens is dat 5 jaar. Voor momentsleutels 3 jaar en pneumatisch materiaal krijgt een garantie van 2 jaar mee. Voor professionele klanten die iets minder willen uitgeven, hebben we een B-merk met name ‘Expert by Facom’ en het vertegenwoordigt meer dan 2.400 referenties.”
Volgens Piet Verstraete associeert de klant Facom met een hele reeks verwachtingen: “ De klant wil bijvoorbeeld dat wij op tijd kunnen leveren. Bovendien verwacht hij ‘value for money’ en dat gaat verder dan kwaliteit en de daarbij horende garantie. Die klant apprecieert dat we met hem meedenken. Zo kunnen wij op maat gemaakte oplossingen aanbieden want meer dan ooit ligt het accent niet enkel op de gereedschappen zelf maar op het kunnen voorzien in een totaaloplossing. Het accent gaat steeds meer liggen op de inrichting van de werkplaats, het beheren van de gereedschappen, kortom het bieden van een concept zowel qua bruikbaarheid als beveiliging. Wij spelen daarop in want wij kijken naar de toekomst, naar de veranderende behoeften en de nieuwe uitdagingen waar onze klanten mee te maken hebben. Belangrijk daarbij is dat Facom voortdurend denkt aan innovatie. Om de eindgebruiker vertrouwd te maken met nieuwe gereedschappen of toepassingen zijn de opleidingen die wij bieden een niet te onderschatten aanvulling. Een gereedschap komt pas echt tot zijn recht als de gebruiker ook precies weet wat de mogelijkheden er van zijn. De innovatie waar Facom voor staat, vloeit voor een groot deel voort uit wat wij horen bij onze klanten; wat hun behoeften en opmerkingen zijn.”
Facom heeft een traditie in innovatie, zoveel is duidelijk. Denken we maar aan de ontwikkeling van de ratelsleutel. Die ratelsleutel zelf is ook geëvolueerd. De eerste exemplaren werden bediend door het heft heen en weer te bewegen maar op moeilijk bereikbare plaatsen is dat niet altijd evident. Daarom heeft Facom een ratel ontwikkeld waarbij de bediening gebeurt door het heft te roteren.
Behoorlijk wat klanten van Facom doen aan hoogtewerk. Denken we maar aan constructiebedrijven in de industrie, de bouw en de offshore. Om tijd te winnen en ook voor de veiligheid is het belangrijk dat de monteur al zijn gereedschappen bij de hand heeft en dat die gereedschappen niet naar beneden kunnen vallen. Daarom heeft Facom het ‘Safety Lock System’ ontwikkeld. De gereedschappen kunnen via een kliksysteem aan de monteur worden bevestigd. De monteur kan vrij bewegen omdat hij zijn handen vrij heeft. Bovendien moet hij niet voortdurend van zijn werkpost afdalen om een ander gereedschap te halen. Bovenal hoeft hij niet te vrezen dat zijn gereedschap naar beneden valt, wat de veiligheid ten goede komt en de monteur gemoedsrust geeft.
Facom haalt ook inspiratie uit de lucht- en ruimtevaart. In die sectoren is het belangrijk dat de gereedschappen makkelijk traceerbaar zijn. Die behoefte duikt nu ook steeds meer op in andere industriële sectoren en in de garagebedrijven. Zo heeft Facom zijn zogenaamde ‘Detection Bag’ ontwikkeld. In essentie is het een gereedschapstas die zowel kan gedragen als voortgetrokken worden. Op het eerste gezicht lijkt het een reiskoffer met het formaat van een handbagage maar er zit wel een hoogtechnologisch kantje aan dat RFID heet, wat staat voor ‘Radio Frequency Identification’. In die tas steekt een registratiesysteem waarin een inventaris van alle gereedschappen is opgeslagen. De gereedschappen zelf zijn voorzien van een ingebouwde zender. Op die manier kan het registratiesysteem van de tas altijd verifiëren of alle gereedschappen nog aanwezig zijn. Bovendien kan door de zender het gereedschap worden opgespoord. Alle gereedschappen zijn dan nog eens voorzien van een fluoriserend heft waardoor ze in een donkere ruimte met behulp van een UV-lamp zichtbaar zijn tot op een afstand van drie meter. Bij Facom voorzien ze dat het RFID in de toekomst zal gebruikt worden voor de ganse werkplaats.
Voor wie nog niet meteen in RFID wil investeren, hebben ze bij Facom eenvoudiger systemen bedacht om het beheer van de gereedschappen te vergemakkelijken en het verlies van gereedschappen te vermijden. Facom heeft gereedschapskisten en ladebekleders voor gereedschapswagens waarbij de uitsparingen voor de gereedschappen rood gekleurd zijn en daardoor contrasteren met de zwart gekleurde omgeving. Zo kan onmiddellijk gezien worden of een gereedschap ontbreekt.
Naast de traditionele gereedschappen wordt het assortiment steeds verder uitgebreid met speciale gereedschappen en zijn er ook innovaties zoals RFID. Om daarmee kennis te maken voorziet Facom opleidingen op drie niveaus. In de eerste plaats zijn er de producttrainingen die doorgaans plaats vinden in het opleidingscentrum in Tessenderlo. De opleidingen zijn bedoeld voor de eindgebruikers en de Facom-dealers. Voor deze laatste groep is het belangrijk dat zij up-tot-date blijven met de nieuwste ontwikkelingen van Facom. Tegelijk is er een pakket voorzien dat ‘Facom Basics’ heet. Het is in de eerste plaats bedoeld voor nieuwe werknemers bij de Facom-dealers. Het laat de deelnemers toe om kennis te maken met Facom en zijn producten. Er zijn ook specifieke opleidingen voor de autosector en de industrie.
Naast de opleidingen in Tessenderlo beschikt Facom over een vloot van vijf demowagens. Facom heeft België opgedeeld in vijf regio’s en elk van die gebieden heeft recht op een demowagen die rondtrekt naar de Facom-dealers maar ook naar de eindgebruikers om ze op de hoogte te houden van nieuwe toepassingen of van gereedschappen die heel specifiek zijn voor de eindgebruiker.
Een derde vorm van opleiding heet ‘E-learning’. Via de site https://go.bluevolt.com/sbd krijg je een overzicht van de online cursussen die beschikbaar zijn in het Nederlands, Frans en Engels.
Piet Verstraete voegt daar nog aan toe dat Facom ook heel wat inspanningen levert om via technische scholen de leerlingen te laten kennismaken met de bestaande gereedschappen: “Dat is belangrijk want de jongeren van nu, zijn de toekomst en voor ons is die toekomst heel belangrijk. Daarmee moeten wij verder!”
Oprichtingsdatum: 1918
Activiteit: productie gereedschappen
Adres van de zetel: Morangis, Frankrijk
Aantal vestigingen: 4 industriële
Personeelsaantal: 374
Omzet: 153 miljoen euro (2016)